Wat gebeurt er met de inhoud van je biobak? Zootje Geregeld zocht het uit en ging op bezoek bij Orgaworld in Lelystad. We spraken met general manager Klaas van den Berg en locatiebeheerder Alfred Polinder. “De sla die wij in de winkel kopen, kan zeker geteeld zijn met compost die gemaakt is uit onze eigen groente-, fruit- en tuinafval.”

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: je zou denken dat het gft op een lopende band wordt gestort en dat daar eerst de vervuiling met de hand ertussenuit wordt gevist? Maar waar is de lopende band?

Klaas: “Die is er niet. Al het groente-, fruit- en tuinafval [gft red.] dat hier binnenkomt, gaat direct de compostering in. Pas daarna halen we plastic zakken en dergelijke eruit. We hebben tunnelcompostering en veldcompostering. De 8 tunnels vullen we met gft. Hier gaat het nattere gft in. We sluiten de tunnel, zetten de beluchting aan en via de computer kunnen we de temperatuur en luchtdruk bedienen. Na zo’n 7 à 10 dagen is de eerste stap van de compost klaar. Veldcompostering lijkt heel erg op je eigen moestuin in het groot. Maar dan overdekt en het grootste verschil is dat van onderen lucht doorheen wordt gezogen, zodat er veel zuurstof in de gft berg komt. Dit soort compostering op indoorvelden duurt tussen de 10 en 20 dagen.”

 

En dan? Lekker achteroverleunen en een paar weken later is het klaar?

“Zeker niet. In de tunnelcompostering moeten Alfred en zijn collega’s de temperatuur en luchtvochtigheid nauw in de gaten houden en eventueel bijstellen. Dat is echt precisiewerk en vereist veel kennis en ervaring. En bij veldcompostering husselt Alfred of één van zijn collega’s elke twee dagen met een flinke shovel de grote bulten om.”

Hoe krijg je alle takken, plastic en andere vervuiling eruit?

Alfred: “Als de compost uit de tunnel of van het veld komt, gaat het eerst over een heel grote zeef. De fijne fractie is compost en die leggen we buiten neer waar het nog 3 tot 4 weken moet narijpen. Na dit rijpproces is het klaar voor de verkoop. De grovere delen  gaan terug de compostering in, gemengd met vers gft. Dit kunnen we een aantal keer doen, maar er is ook materiaal dat gewoon niet goed composteert. Dat geldt ook voor plastic, textiel of ander materiaal dat mensen soms bij het gft gooien. Dat moeten we laten afvoeren om te laten verbranden. Grotere stukken hout worden als biomassa apart afgevoerd en bijgestookt in elektriciteitscentrales.”

Hoe zit het nou met bioplastic: composteert dat wel of niet?

Klaas: “Kleine, dunne stukjes bioplastic, zoals de zakjes met het kiemplantlogo waar je je gft-afval in stopt, die composteren wel. Vaak zijn die al verweekt als ze de compostering in gaan. Met groter en steviger plastic, zoals vleesschaaltjes, kunnen we helaas niets. Deze blijven intact na de compostering en worden eruit gezeefd als vervuiling. Daarna gaat het naar de verbrandingsoven.”

Komen jullie veel tegen in het gft wat er niet in hoort?

Klaas: “Helaas gebeurt dat geregeld. Heel vervelend is glas. Dat wordt door het persen en zeven zo klein, dat we het er gewoon niet uit kunnen halen. Al onze compost wordt gekeurd. De eisen aan vervuiling zijn heel streng. Als er meer dan 0,1% vervuiling van zowel glas als plastic in zit, dan wordt de partij afgekeurd. Plastic kunnen we door nabehandeling met zeven nog relatief goed verwijderen, kleine stukjes glas echter niet. Het is dus echt belangrijk om je gft goed te scheiden.”

Waar gaat de compost naartoe?

Klaas: “Wij leveren hoofdzakelijk aan akkerbouwers in de regio. Sommigen komen hier met hun trekker of aanhangwagens de compost inladen, bij anderen wordt het thuis afgeleverd. Akkerbouwers kopen alleen compost met het A- of B-keurmerk. Dat is weer een eis van hun afnemers: supermarkt- en voedselketens willen alleen producten die geteeld zijn op compost van A- of B kwaliteit. “

Je eet dus wat je zelf in je gft hebt gegooid?

“Indirect wel. De sla die wij in de winkel kopen, kan zeker geteeld zijn met compost die gemaakt is uit onze eigen groente-, fruit- en tuinafval. Zo is de cirkel mooi rond! En houd ‘m rond en gezond door alleen gft in de groene bak te gooien en zeker geen glas, plastic of ander materiaal.”

CC foto: Paul Bulteel.

Natuurlijk kun je zelf ook een composthoop maken in de tuin.